Kobieta z działu księgowość rozlicza podatek z vouchera podarowanego w ramach nagrody dla pracownika

Voucher na przeżycie to forma bonu podarunkowego, który stanowi bardzo przydatne narzędzie w rękach pracodawcy i każdego lidera zespołu. Voucher na spełnienie marzenia można wykorzystać jako nagrodę za odniesiony sukces czy prezent dla pracownika lub zleceniobiorcy odchodzącego na emeryturę. Jednak każdy zakupiony w ramach działalności gospodarczej voucher na przeżycie należy odpowiednio zaksięgować. W ostatnim artykule wzięliśmy na warsztat bony SPV i MPV.

Jak pracodawca może rozliczyć karty podarunkowe zakupione dla pracownika lub zleceniobiorcy? W tym artykule rozstrzygamy kwestię: voucher dla pracownika lub zleceniobiorcy a podatek.

SPIS TREŚCI

Voucher w różnych scenariuszach wykorzystania przez pracodawcę

Przede wszystkim, aby dany wydatek stanowił dla przedsiębiorcy koszt uzyskania przychodu, musi on spełnić określone ogólne warunki:

  • poniesienie wydatku przez samego przedsiębiorcę;
  • definitywny charakter wydatku – przedsiębiorca poniósł wydatek i nie dostanie jego zwrotu w przyszłości;
  • celem poniesienia wydatku było osiągnięcie przychodu lub zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodu;
  • prawidłowe udokumentowanie wydatku;
  • wydatek nie znajduje się w katalogu wyłączeń którejkolwiek z ustaw dotyczących podatku dochodowego (PIT lub CIT). 
Kobieta wypełnia tabelę podatkową i rozlicza prezenty dla pracowników
Opodatkowanie prezentów dla pracowników różni się w zależności od ich charakteru i celu, w jakim zostają wręczane.

Voucher jako element wynagrodzenia – premia, nagroda, prezent dla pracownika – księgowanie

Vouchery nabywane przez pracodawców/zleceniodawców i wydawane swoim pracownikom/zleceniobiorcom w ramach premii lub nagród o charakterze m.in. motywacyjnym mogą stanowić koszty uzyskania przychodu, tak samo jak vouchery będące nagrodami w pracy czy stanowiące prezenty dla pracowników za całokształt.

Ujmowanie w kosztach wydawanych pracownikom premii lub nagród za wyniki w pracy, jeśli dokonywane jest w gotówce, nie budzi wątpliwości. Nagradzamy pracowników, aby motywować ich do pracy, docenić ich dotychczasową pracę lub postawę pracowniczą. To przekłada się na lepsze wyniki finansowe całego przedsiębiorstwa. Dlatego też wydaje się, że ujęcie w kosztach premii lub nagrody przekazanej w innej formie niż środki pieniężne, np. vouchera, bonu, karty podarunkowej, o ile zostały nabyte ze środków obrotowych danego przedsiębiorcy, nie powinno stanowić większego ryzyka podatkowego.

Voucher dla pracownika a podatek na umowie zlecenie lub umowie o dzieło

Wasze wątpliwości budzi kwestia ujęcia w kosztach wydatków na vouchery, które stanowią nagrody lub premie dla osób współpracujących na podstawie umów zlecenie albo o dzieło. Karty Multisport lub pakiety medyczne zakupione dla zleceniobiorców mogą stanowić dla przedsiębiorcy koszty uzyskania przychodu. Vouchery czy bony o określonej wartości, o ile wydawane zleceniobiorcom w tym samym celu, co pracownikom, powinny stanowić dla przedsiębiorcy koszty uzyskania przychodu.

Warto znać przepisy dotyczące opodatkowania prezentów okolicznościowych dla pracowników.

Stanowisko organów podatkowych – informacje istotne dla służb księgowych

Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 31 października 2012 r., sygn. IPPB5/423-596/12-4/RS

Wnioskodawca zakupił pulę biletów na EURO 2012 i część z nich przekazał swoim pracownikom w ramach przeprowadzonego konkursu o charakterze motywacyjnym. Nagrody przyznawane były na podstawie osiągniętych wyników w pracy. Wątpliwości wnioskodawcy budziło, czy wydatki na nabycie biletów mogą w tym wypadku stanowić dla niego koszty uzyskania przychodu. Odpowiedź organu interpretacyjnego była pozytywna. 

Cytat z interpretacji: Mając na uwadze powołane przepisy prawa podatkowego oraz powyższe wyjaśnienia, w stosunku do wydatków poniesionych przez Wnioskodawcę na nabycie biletów na EURO 2012, które następnie zostały rozdane pracownikom w ramach zorganizowanego konkursu motywacyjnego, należy stwierdzić, że wymienione działania niewątpliwie przyczyniły się do zwiększenia osiąganego przychodu, ponieważ zorganizowanie konkursu było środkiem zmierzającym do wzrostu sprzedaży produktów Wnioskodawcy.

Prezent świąteczny, jubileuszowy, urodzinowy – voucher dla pracownika jako okolicznościowy upominek objęty podatkiem dochodowym

Voucher jako prezent dla pracownika na święta a podatek dochodowy

Obdarowywanie pracowników z okazji świąt, narodzin dziecka czy urodzin to zdarzenia o charakterze obiektywnym. Pozornie nie są zależne od świadczonej pracy lub zlecenia. Pracownik nie otrzymuje w takiej sytuacji prezentu za osiągnięcia w pracy. Czy wobec tego taki wydatek można ująć w kosztach uzyskania przychodu, czy nie?

Pracodawcy często obawiają się, czy wydatek na prezent lub upominek dla pracownika nie zostanie uznany za darowiznę, ponieważ zgodnie z przepisami ustaw o podatkach dochodowych (PIT i CIT) darowizny nie mogą stanowić kosztów uzyskania przychodu.  To czy mamy do czynienia z darowizną, czy ze świadczeniem ze stosunku pracy, które można zaliczyć do kosztów, zależy przede wszystkim od motywacji, jaka kierowała pracodawcą, kiedy przekazywał pracownikom prezenty lub upominki.

Do najczęstszych motywów przekazywania prezentów uznawanych za koszty uzyskania przychodu należy zaliczyć:

  • walory motywacyjne (zwiększenie motywacji do pracy, do przychodzenia do biura, zwiększenia wyników), 
  • zacieśnianie więzi między pracownikiem a przedsiębiorcą,
  • zachętę do dalszej efektywnej pracy, 
  • wpływ pozytywnych emocji obdarowanego pracownika na jego więź z przedsiębiorcą, wyniki w pracy, 
  • przełożenie satysfakcji pracownika na wyniki ekonomiczne pracodawcy.

Dodatkowo istotnym może okazać się stworzenie pewnych ram formalnych dla przekazania prezentów lub upominków, które przedsiębiorca chciałby zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu. Jeśli przedsiębiorca wprowadzi zasadę przekazywania prezentów w związku z określonymi okazami do regulaminu wynagrodzenia albo chociaż oficjalnie przekaże pracownikom informację o takiej zasadzie istniejącej w miejscu pracy, to zwiększa prawdopodobieństwo uznania tego typu wydatków za koszty uzyskania przychodu.

Czy prezent dla pracownika to darowizna?

Podsumowując: jeśli pracodawca obdarowuje pracownika z powodu okazji, które są powszechnie świętowane (śluby, narodziny dzieci, urodziny, święta, , jubileusze istnienia pracodawcy na rynku czy współpracy z danym pracownikiem), może zaliczyć takie wydatki do kosztów uzyskania przychodu, o ile jego główną motywacją będzie taki wpływ prezentów na obdarowanych pracowników, który w sposób przynajmniej pośredni przyczyni się do wzrostu lub utrzymania poziomu jego przychodów. Dobrze zadbać również o ramy formalne wprowadzenia w miejscu pracy tego typu upominków jako składników wynagrodzenia, chociaż nie jest to niezbędne. 

Jeśli jednak pracodawca będzie podkreślał inne powody obdarowania pracownika, np. gratulacje, podziękowanie, uhonorowanie pracownika, a samo przekazanie prezentu nie ma związku ze stosunkiem prawnym łączącym go z pracownikiem, to wydatki takie mogą zostać uznane przez organy podatkowe za darowiznę. Ta z założenia nie może stanowić dla przedsiębiorcy kosztu uzyskania przychodu. Taka sytuacja również może być korzystna, bo chociaż pracodawca nie ujmie wydatku w kosztach, to nie jest zobowiązany opodatkować prezentu jako wynagrodzenia pracownika lub zleceniobiorcy.

Czy prezent dla pracownika to darowizna od pracodawcy? Czy należy zaliczyć ją do kosztów uzyskania przychodu?

Stanowisko organów podatkowych – informacje istotne dla służb księgowych

Interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 13 października 2023 r., sygn. 0111-KDIB2-2.4015.99.2023.5.MM i 0115-KDIT2.4011.361.2023.5.ENB

Interpretacja podatkowa dotyczyły wnioskodawcy, które przekazuje swoim pracownikom upominki z okazji wieloletniego (5 lat, 10 lat, 15 lat, 20 lat i 25 lat) jubileuszu pracy. Upominkami są co do zasady sprzęty typu blender, odkurzacz, robot kuchenny itp. Wartość upominków waha się między 160 zł a 1900 zł. Wnioskodawca podkreślił, że prezenty nie stanowią dla pracowników dodatkowej formy gratyfikacji za wykonaną pracę. Przekazanie prezentu odbywa się w ramach uroczystych spotkań, gdzie oprócz prezentu przekazywane są oficjalne podziękowania. Możliwość otrzymania prezentu nie wynika z umowy o pracę, regulaminy pracy lub innego aktu wewnętrznego pracodawcy, a pracownik nie ma do pracodawcy roszczenia o wydanie prezentu. Wnioskodawca wskazał, że motywem przekazania prezentu jest chęć złożenia gratulacji, a nie przekazanie kolejnego składnika wynagrodzenia. Dla wnioskodawcy istotne było bowiem, żeby w tak ważnym dla pracownika dniu, jak jubileusz w pracy, sprawić mu przyjemność.

Wnioskodawca chciał potwierdzić, że przekazując pracownikowi prezent z okazji jubileuszu, w rzeczywistości przekazuje mu darowiznę i nie ma obowiązku opodatkowywać i oskładkowywać jej wartości. 

Organ interpretacyjny zgodził się z wnioskodawcą, że w tym wypadku mamy do czynienia z darowizną dla pracownika.

Interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 6 października 2023 r., sygn. 0112-KDIL2-1.4011.700.2023.1.AK 

Wnioskodawca przekazywał swoim pracownikom nagrody jubileuszowe w postaci voucherów na pobyt w hotelu SPA – wartość vouchera uzależniona była stażu pracy. Z perspektywy wnioskodawcy vouchery stanowiły formę gratulacji i podziękowania za lata pracy w Spółce i miały na celu budowanie/podtrzymywanie dobrych relacji z pracownikami. Wnioskodawca podkreślił, że informacja o przekazywanym voucherze nie wynikała z umowy o pracę, a pracownik nie miał żadnego roszczenia o wydanie vouchera – co oznacza najpewniej, że z żadnych dokumentów w zakładzie pracy nie wynikało uprawnienie do otrzymania vouchera możliwe do dochodzenia na drodze sądowej, co jeszcze bardziej podkreślało brak bezpośredniego związku podarunku ze stosunkiem pracy. Wnioskodawca chciał się upewnić, że vouchery stanowią dla pracowników darowizny, a nie przychód ze stosunku pracy. 

Organ interpretacyjny zgodził się z wnioskodawcą i uznał, że (…) darowizna przez Państwa na rzecz pracowników, voucherów na pobyt w hotelu SPA, które – jak Państwo wskazali we wniosku – nie stanowi dla pracowników dodatkowej formy gratyfikacji za wykonaną pracę, co do zasady będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn.

Interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 30 stycznia 2019 r., sygn. 0113-KDIPT2-3.4011.598.2018.1.PR 

Wnioskodawca przekazywał pracownikom, zleceniobiorcom oraz osobom pełniącym swoje obowiązki na podstawie umów o dzieło prezenty z okazji istotnych w ich życiu uroczystości (śluby, narodziny dziecka). Prezentami były np. bony podarunkowe (vouchery) na pobyt w hotelu, roboty kuchenne, wózki dziecięce. Celem przekazania prezentu było sprawienie obdarowanym przyjemności i złożenie gratulacji. Wątpliwości wnioskodawcy budziło, czy powinien on pobrać podatek dochodowy od takich prezentów. Wnioskodawca uważał, że prezenty stanowią formę darowizny, a nie element wynagrodzenia, więc nie jest zobowiązany do opodatkowania wartości przekazanych prezentów. Organ interpretacyjny zgodził się z wnioskodawcą. 

Cytat z interpretacji: Reasumując, zdaniem Wnioskodawcy, również i w tym przypadku prezenty uzyskane przez Zleceniobiorców z okazji wskazanego w opisie zdarzenia przyszłego bez względu na ich formę (jak długo będą miały na celu uhonorowanie pracownika/pogratulowanie mu) będą podlegały przepisom o podatku od spadków i darowizn, i jako takie na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych będą wyłączone z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zatem, z przedmiotowego tytułu na Wnioskodawcy jako płatniku nie będzie ciążył obowiązek poboru podatku dochodowego od osób fizycznych.

Prezent pożegnalny od pracodawcy – voucher dla pracownika na odejście z pracy

Przedsiębiorcy przekazują prezenty pracownikom odchodzącym z pracy – zmieniającym pracę lub odchodzącym na emeryturę. Stosunek pracy kończy się, więc pracodawcy rozważają, czy mogą ująć wydatki na prezenty w kosztach. Niekiedy mają problemy z uzasadnieniem, w jaki sposób prezent dla odchodzącej z pracy osoby przyczynia się do osiągnięcia przez niego przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu. Jednak w takich sytuacjach podatnikom również udaje się uzyskać pozytywne interpretacje podatkowe. Przedsiębiorcy argumentują zasadność ujęcia takiego wydatku w kosztach tworzeniem pozytywnego wizerunku pracodawcy w oczach pozostającej załogi. To przyczynia się do wzrostu poziomu ich lojalności, wydajności i zaangażowania, a to ma swoje przełożenie na zysk przedsiębiorcy.

W tym przypadku pracodawca może też zająć stanowisko, że prezent nie ma związku z zatrudnieniem, a stanowi darowiznę. W konsekwencji wydatku nie ujmuje się w kosztach podatkowych. Co jednak ważne, nie ma wtedy konieczności opodatkowania PIT i oskładkowania wartości przekazanego prezentu po stronie obdarowanego.

Czy pracownicy odprowadzają podatek od prezentów pożegnalnych od pracodawcy?

Vouchery przekazane pracownikowi jako prezent w związku z zakończeniem zatrudnienia, które pracodawca zaliczył do kosztów uzyskania przychodu, uznając ich związek z prowadzoną działalnością, powinny być według organów podatkowych uwzględnione jako element wynagrodzenia za świadczoną pracę, opodatkowane i oskładkowane zgodnie z zasadami przewidzianymi dla wynagrodzeń i również tak wykazane w rocznych informacjach podatkowych (PIT-11). 

Wartość vouchera w całości stanowi dla pracownika przychód podatkowy. 

Jeśli voucher jest uznany za darowiznę, to pracodawca nie pobiera podatku dochodowego od takiego przekazania i nie wylicza składek ZUS. Darowizny pozostają poza sferą podatków dochodowych. Ewentualnie mogą spowodować, że obdarowany będzie zobowiązany do wykazania i zapłaty podatku od spadków i darowizn  (chociaż powinien pamiętać, że przysługuje mu kwota wolna od podatku).

Prezent dla pracownika na odejście z pracy to miły gest ze strony pracodawcy, który zauważą na pewno pozostali członkowie zespołu.

Stanowisko organów podatkowych – informacje istotne dla służb księgowych

Interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 11 października 2018 r., sygn. 0115-KDIT2-2.4011.340.2018.1.MD 

Ze stanu faktycznego wniosku wynikało, że wnioskodawca oprócz odprawy emerytalnej obdarowywał pracowników odchodzących na emeryturę w formie upominków zakupionych ze środków budżetowych. Upominki rzeczowe otrzymane przez pracowników miały wartość materialną (podkład drewniany z tabliczką z wygrawerowanymi podziękowaniami, pióro, długopis). Wątpliwości wnioskodawcy budziło, czy przekazywane prezenty były dla pracownika przychodem wynikającym z umowy o pracę i należało pobrać od nich podatek PIT. Wnioskodawca uważał, że prezenty nie stanowiły dla pracowników przysporzenia na gruncie ustawy o podatku dochodowym i nie podlegały opodatkowaniu PIT, z czym organ interpretacyjny się zgodził. 

Cytat z interpretacji: Odnosząc się do przedstawionego wyroku Trybunału, Wnioskodawca podkreśla, że przekazanie upominku nie jest związane i nie wynika z wiążącego strony stosunku pracy. Zdaniem Wnioskodawcy otrzymanie przez pracownika upominku rzeczowego, np. w postaci podkładu drewnianego z wygrawerowanymi podziękowaniami czy pióra z okazji przejścia na emeryturę bądź jubileuszu pracy zawodowej, nie stanowi dla niego przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji wartość tych świadczeń nie stanowi przychodu
ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ww. ustawy.

Voucher jako nagroda w konkursie organizowanym dla pracowników lub zleceniobiorców 

Opodatkowanie voucherów różni się w zależności od rodzaju organizowanego konkursu oraz przeznaczenia voucherów. Poniżej cenne informacje dla przedsiębiorców organizujących konkursy wewnątrz i na zewnątrz firmy.

Pracownicy biorą udział w konkursie firmowym z nagrodami
Konkursy firmowe są genialnym narzędziem motywacyjnym w rękach pracodawcy.

Konkurs – definicja w świetle prawa

Vouchery, bony podarunkowe czy karty upominkowe są często przedmiotem nagród wydawanych przez pracodawców w ramach organizowanych konkursów. Tematyka konkursów, opodatkowania nagród wydawanych w ramach konkursów, możliwości ujęcia wydatków na nagrody w kosztach… To zagadnienie obszerne i bardzo szczegółowe. Pracodawca każdorazowo powinien analizować je przez pryzmat swojej indywidualnej sytuacji oraz cech organizowanego konkursu. Poniższe uwagi są jedynie ogólnym wyjaśnieniem problematyki.

Najważniejsze dla przedsiębiorcy zagadnienie związane z wydaniem pracownikom nagród w ramach konkursu to ustalenie, czy otrzymana przez zwycięzcę nagroda jest:

  • Przychodem ze stosunku pracy/działalności wykonywanej osobiście (opodatkowanym według skali podatkowej 12% lub 32% stawką PIT), 
  • czy też przychodem z innych źródeł, opodatkowanym zryczałtowaną 10% stawką PIT. Bez konieczności obliczania składek ZUS oraz z możliwością skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania dla wygranych do 2000 zł). 

Aby w ogóle rozważać możliwość preferencyjnego opodatkowania nagród, przedsiębiorca musi ufundować nagrody w ramach konkursu rozumianego zgodnie z przepisami ustaw o podatkach dochodowych (PIT i CIT). Tj. konkursu rozumianego zwyczajowo, a który stosownie do słownikowej definicji jest imprezą, przedsięwzięciem o charakterze artystycznym, rozrywkowym, sportowym, mającym określony program i dającym możliwość wyboru przez eliminację najlepszych wykonawców, autorów danych prac itp. zwykle wyróżnionych nagrodami. Do najważniejszych elementów konkursu Naczelny Sąd Administracyjny (wyrok z dnia 9 kwietnia 2014 r., sygn. akt II FSK 911/12) zaliczył:

  • stosowne ogłoszenie wraz z regulaminem,
  • podjęcie działań o charakterze rywalizacji przez uczestników konkursu,
  • zakończeniem konkursu jest ogłoszenie zwycięzców i co do zasady rozdanie nagród.  

Dopiero w sytuacji, w której przedsiębiorca zorganizuje konkurs o wskazanych cechach, poniższe uwagi mogą znaleźć zastosowanie do fundowanych przez przedsiębiorcę nagród. 

Konkursy dla pracowników – jak opodatkować nagrody w postaci voucherów?

Nagroda od pracodawcy to przychód ze stosunku pracy czy przychód z innych źródeł?

W przypadku organizowania konkursów, których uczestnikami są pracownicy, przedsiębiorcy w pierwszej kolejności zastanawiają się, czy fundowane przez nich nagrody powinny stanowić dla pracowników przychód ze stosunku pracy, czy też przychód z innych źródeł opodatkowany zryczałtowaną 10% stawką PIT. Organy podatkowe uznają, że jeśli konkurs skierowany jest jedynie do pracowników, to w nagrodach należy doszukiwać się przychodu ze stosunku pracyTen należy opodatkować, oskładkować i wykazać w rocznych informacjach PIT-11, jak przychód ze stosunku pracy. 

Gdyby jednak konkurs był skierowany do szerszego grona uczestników, to organy podatkowe przyznają, że można uznać nagrody w takim konkursie za przychód z innych źródeł opodatkowany 10% stawką PIT. Przedsiębiorca powinien pobrany podatek odprowadzić do urzędu skarbowego w terminie do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano podatek. Po zakończeniu roku podatkowego informację o pobranym podatku wykazać w deklaracji PIT-8AR i przekazać do urzędu skarbowego. Pracodawcy powinni pamiętać, że przychody z innych źródeł (tj. nagroda opodatkowana 10% zryczałtowanym PIT) nie są podstawą do wyliczenia i pobrania składek ZUS. 

Darmowy webinar podatkowy — poszerz swoją wiedzę!

We współpracy z Panią Niną Bartosiewicz przygotowaliśmy webinar podatkowy, w którym jako radczyni prawna i doradca podatkowy odpowiada na więcej pytań dotyczących podatkowych aspektów rozliczania voucherów. Zapisz się na webinar, a gratis otrzymasz również e-book ze zbiorem wszystkich poruszanych zagadnień w jednym miejscu. Dzięki temu będziesz mógł wrócić do potrzebnych informacji w razie potrzeb!

Nagroda dla pracownika nie jest jego wynagrodzeniem

Możliwość opodatkowania nagród niższą stawką PIT (10%) i niepobierania od niej składek ZUS jest kusząca dla przedsiębiorców. Należy przestrzegać przed traktowaniem jej jak zamiennika wynagrodzenia pracowniczego. Organy podatkowe dość restrykcyjnie podchodzą do ustalenia, czy przedsiębiorca na pewno zorganizował konkurs, jak również czy sam konkurs, którego zasady uczestnictwa określa regulamin, jest tylko pozornie skierowane do szerszego grona osób niż pracownicy konkretnego pracodawcy. 

Nagroda dla pracownika do 2000 złotych

Do rozważenia dla przedsiębiorców jest możliwość zastosowania zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 68 ustawy o PIT, który stanowi, że wolna od podatku PIT jest wartość wygranej w konkursach i grach organizowanych i emitowanych przez środki masowego przekazu oraz konkursach z dziedziny nauki, kultury, sztuki, dziennikarstwa i sportu, a także nagród związanych ze sprzedażą premiową towarów lub usług – jeżeli jednorazowa wartość tych wygranych lub nagród nie przekracza kwoty 2000 zł. Jeśli przedsiębiorca organizuje konkurs z zachowaniem powyższych warunków, skierowany do szerszego grona potencjalnych uczestników niż swoi pracownicy, to fundowane nagrody do kwoty 2000 zł w ogóle nie podlegają opodatkowaniu. 

Organizacja konkursu – czy przedsiębiorca może wliczyć to w koszty?

Możliwość zaliczenia wydatków na nagrody fundowane w ramach konkursu organizowanego przez przedsiębiorcę zależy w dużej mierze od cech konkursu i powodu jego organizacji. Jeśli pracodawca organizuje konkurs dla pracowników, zasady przeprowadzania i wyłaniania wygranych związane są z czynnościami pracowniczymi, np. osiągnięcie najwyższych wyników sprzedaży – wydatek na nagrody pozostaje w związku z osiąganym przez przedsiębiorcę przychodem. Podobnie jest w przypadku, kiedy konkurs ma na celu promocję przedsiębiorcy – wiedzy o nim, sprzedawanych przez niego towarach czy świadczonych usługach.  

Stanowisko organów podatkowych  i sądów administracyjnych – informacje istotne dla służb księgowych

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 27 marca 2015 r., sygn. akt II FSK 1695/14

Cytat z wyroku: W orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego wielokrotnie prezentowany był pogląd, który podziela również skład orzekający w niniejszej sprawie, że o zakwalifikowaniu świadczenia jako przychodu ze stosunku pracy, w rozumieniu art. 12 ust. 1 u.p.d.o.f. [ustawy o PIT, przyp. NB], decyduje okoliczność, czy może je otrzymać wyłącznie pracownik w rozumieniu ust. 4 tego artykułu, czy także inna osoba, niezwiązana (aktualnie lub w przeszłości) z tego rodzaju stosunkiem prawnym. Istotne jest więc to, czy istnieje związek prawny lub też faktyczny danego świadczenia wypłacanego na rzecz określonej osoby z istniejącym stosunkiem pracy (…)

W tej sprawie, oprócz istniejącej ścisłej zależności między stosunkiem pracy a możliwością uzyskania przychodu z tytułu udziału w konkursach, zwraca uwagę również fakt, że konkursy te – jak wskazała Spółka we wniosku o wydanie interpretacji – będą organizowane w celu podtrzymywania więzi z pracownikami oraz pozytywnego wizerunku, jako pracodawcy. Powyższe dodatkowo wskazuje na związek wypłacanych świadczeń z istniejącym stosunkiem pracy.

Interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 9 listopada 2018 r., sygn. 0113-KDIPT2-3.4011.497.2018.1.SJ

W przedmiotowej sprawie Wnioskodawca organizował różne konkursy, których adresatami byli:

  • wyłącznie pracownicy;
  • wyłącznie pracownicy i zleceniobiorcy;
  • wyłączenie pracownicy i inne osoby w tym współpracujące z nim w ramach umów B2B;
  • wyłącznie pracownicy, zleceniobiorcy i inne osoby  w tym współpracujące w nim w ramach umów B2B;
  • wyłącznie inne osoby w tym współpracujące z nim w ramach umów B2B.

Wątpliwości Wnioskodawcy budziło to, do przychodów, z jakich źródeł powinien zakwalifikować nagrody wręczane w ramach poszczególnych konkursów. Zgodnie z wydaną interpretacją indywidualną, jedynie nagrody wręczane w konkursach skierowanych wyłącznie do pracowników należało zakwalifikować do przychodów ze świadczonej pracy i opodatkować według skali podatkowej.

W przypadku pozostałych konkursów nagrody stanowiły dla ich uczestników przychody z innych źródeł, które należało opodatkować zryczałtowanym 10% podatkiem dochodowym. 

Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych – voucher dla pracownika ufundowany ze środków ZFŚS

Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych może stworzyć pracodawca zatrudniający co najmniej 50 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty. To fundusz, którego środki mogą być przeznaczone na:

  • finansowanie działalności socjalnej organizowanej na rzecz uprawnionych osób (pracowników, ich rodzin, emerytów);
  • dofinansowanie zakładowych obiektów socjalnych;
  • tworzenie zakładowych żłobków, klubów dziecięcych, przedszkoli i innych forma wychowania przedszkolnego.

Działalność socjalna – co to oznacza dla przedsiębiorcy?

Działalność socjalna to usługi świadczone przez pracodawców na rzecz różnych form wypoczynku, działalność kulturalno-oświatowa, sportowo-rekreacyjna. To też opieka nad dziećmi w żłobkach, klubach dziecięcych, w przedszkolach oraz innych formach wychowania przedszkolnego. To także udzielanie pomocy materialnej – rzeczowej lub finansowej, a także zwrotnej lub bezzwrotnej pomocy na cele mieszkaniowe na warunkach określonych umową.

Vouchery dotyczące towarów lub usług, które mieszczą się we wskazanej powyżej definicji (vouchery do kina, teatru, zajęcia sportowe) mogą być finansowane ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych. Pracodawca może wykorzystać ZFŚS na atrakcje, które pozwolą pracownikom spędzać więcej czasu z rodziną, rozwijać nowe umiejętności związane z pracą lub hobby. Wszystkie dostępne pomysły na wykorzystanie środków z ZFŚS znajdziesz w kategorii vouchery ZFŚS.

Zwolnienie z PIT wydatków na działalność socjalną z ZFŚS do 1000 zł (2000 zł od 2020)

Art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o PIT stanowi, że wolne od podatku dochodowego są wartości otrzymane przez pracownika w związku z finansowaniem działalności socjalnej rzeczowych świadczeń oraz otrzymanych w tym zakresie świadczeń pieniężnych, sfinansowanych w całości ze środków zakładowego funduszu świadczeń socjalnych lub funduszy związków zawodowych, łącznie do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 1000 zł. W latach 2020-2023 limit ten podwyższono do 2000 zł. Niestety, bony, talonu i inne znaki uprawniające do wymiany na towary lub usługi nie są uznawane za rzeczowe świadczenia.

Zwolnienie z PIT w zależności od przeznaczenia vouchera

Jeśli chcemy dowiedzieć się, czy nasze wydatki są zwolnione z PIT, musimy określić kategorię atrakcji, na które wymieniany jest bon podarunkowy. Bilety do teatru lub kina uznaje się za świadczenia rzeczowe. Podobnie vouchery, które można wymienić na konkretne świadczenia pod postacią wejścia do teatru czy kina (co oznacza, że podlegają zwolnieniu z PIT do 1000 zł rocznie). Jednak vouchery, które można wymieniać na różnego rodzaju bilety wstępu lub usługi, nie są już uznawane za świadczenia rzeczowe, ale za bony, talony i inne znaki uprawniające do wymiany na towary i usługi (czyli są wyłączone ze zwolnienia).

Vouchery nie korzystają ze zwolnienia z PIT. Należy opodatkować ich przekazanie tak jak każde inne świadczenie wypłacone na rzecz pracownika oraz wykazać wartości vouchera w informacji PIT-11. 

Prezenty dla pracowników mogą być zwolnione ze składek ZUS w określonych sytuacjach.

Vouchery zwolnione ze składek ZUS

Ważna informacja: wartość voucherów przekazanych pracownikom może korzystać ze zwolnienia ze składek ZUS, o ile finansowane są ze środków ZFŚS i dotyczą realizacji ustawowych celów socjalnych, o których wspominaliśmy wyżej. Przedsiębiorcy powinni jednak mieć na uwadze tendencję ZUS do kwestionowania prawa do zwolnienia ze składek, jeśli wszyscy pracownicy otrzymują świadczenia z ZFŚS w równych wartościach niezależnych od sytuacji materialnej danej osoby. Dlatego dobrym rozwiązaniem jest wprowadzenie zróżnicowania wartości przyznanej pomocy od sytuacji materialnej otrzymującego świadczenie.

Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 29 listopada 2019 r., sygn. IPPB2/415-857/10-2/AK

W przedmiotowej sprawie wątpliwości wnioskodawcy budziło m.in. to, czy ze zwolnienia z PIT wskazanego w art. 21 ust. 1 pkt 67 ustawy o PIT (od 2024 r. ponownie 1000 zł, a w latach 2020-2023 do 2000 zł) mogą korzystać kupowane ze środków ZFŚS vouchery do kina lub teatru. Wnioskodawca stał na stanowisku, że tak, a organ interpretacyjny przyznał mu rację. Warto w tej sprawie zwrócić jednak uwagę, że vouchery na bilety do teatru lub kina były, zgodnie z przedstawionym stanem faktycznym, voucherami na konkretne wydarzenia. Nie mogło zatem dojść do ich wymiany na innego rodzaju świadczenie niż to, którego dotyczyło. 

Cytat z interpretacji: Spółka wydaje pracownikom vouchery. Zdaniem Spółki, takie świadczenia przekazywane pracownikom również mieszczą się w zakresie pojęcia świadczeń rzeczowych. Mają one charakter materialny, co oznacza, że nie powinny być utożsamiane ze znakami upoważniającymi do wymiany na towary lub usługi, gdyż każdy voucher czy karta upoważnia do uczestnictwa w określonym zdarzeniu kulturalnym lub sportowym i nie podlega wymianie, a jest jedynie środkiem do zidentyfikowania osoby korzystającej z danego świadczenia rzeczowego (możliwość wstępu na salę kinową za okazaniem vouchera). Wydanie karty czy vouchera stanowi świadczenie rzeczowe w postaci możliwości obejrzenia filmu, spektaklu bądź uczestniczenia w zajęciach sportowych. (…) Udostępniane przez Spółkę pracownikom karty i vouchery nie podlegają wymianie i uprawniają pracowników do skorzystania z określonych odgórnie świadczeń rzeczowych

Najczęstsze wyłączenia dotyczące voucherów dla pracowników

Do najczęstszych wyłączeń, których obawiają się przedsiębiorcy przekazujący pracownikom nagrody czy prezenty należy uznanie ich za darowizny lub koszty reprezentacji. Dlaczego? Bo ani darowizny, ani koszty reprezentacji nie mogą stanowić dla przedsiębiorcy kosztów uzyskania przychodu. 

Vouchery przekazane pracownikowi jako prezenty okolicznościowe, które pracodawca zaliczył do kosztów uzyskania przychodu, powinny być uwzględnione jako element wynagrodzenia za świadczoną pracę. Co za tym idzie, powinny być opodatkowane i oskładkowane zgodnie z zasadami przewidzianymi dla wynagrodzeń i również tak wykazane w rocznych informacjach podatkowych (PIT-11). 

Wartość vouchera w całości stanowi dla pracownika lub zleceniobiorcy przychód podatkowy. 

Jednak w sytuacji, w której voucher jest uznany za darowiznę, pracodawca nie pobiera podatku dochodowego od takiego przekazania i nie wylicza składek ZUS. Darowizny pozostają poza sferą podatków dochodowych. Ewentualnie mogą spowodować, że obdarowany będzie zobowiązany do wykazania i zapłaty podatku od spadków i darowizn  (na szczęście z uwzględnieniem przysługującej mu kwoty wolnej od podatku).

Voucher na prezent dla pracownika na prezent a podatek. Przepisy stanowiące podstawę opracowania

Masz wątpliwości? Odpowiednie postanowienia znajdziesz w następujących ustawach, przepisach oraz interpretacjach podatkowych:

Koszty uzyskania przychodu pracodawcy/zleceniodawcy: 

  • art. 22 ust 1 i art. 23 ust. 1 pkt 11 i pkt 23 ustawy o PIT;
  • art. 15 ust. 1 i art. 16 ust. 1 pkt 14 i pkt 28 ustawy o CIT.
  • Voucher jako element wynagrodzenia – premia, nagroda
    • Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 31 października 2012 r., sygn. IPPB5/423-596/12-4/RS
    • Interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 21 czerwca
      2018 r., sygn. 0111-KDIB2-3.4010.15.2018.3.KK

  • Voucher jako prezent z okazji jubileuszu, prezent świąteczny lub okolicznościowy (narodziny dziecka, ślub itp.)
    • Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 30 grudnia 2015 r., sygn. IPPB5/4510-1091/15-4/BC 
    • Interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z dnia 5 grudnia 2018 r., sygn. 0111-KDIB2-1.4010.406.2018.1.AR 
    • Interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z dnia 30 maja 2019 r., sygn. 0111-KDIB1.2.4010.170.2019.2.ANK 
  • Voucher jako nagroda w konkursie organizowanym dla pracowników lub zleceniobiorców
    • art. 21 ust. 1 pkt 68 i 30 ust. 1 pkt 2 ustawy o PIT.
  • Voucher jako prezent pożegnalny w związku z odejściem z pracy
    • Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 23 września 2011 r., sygn. IBPBI/2/423-762/11/AP 
  • Voucher ufundowany ze środków Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych
    • art. 1 ust. 1 oraz art. 2 pkt 2 ustawy o ZFŚS.

Nina Bartosiewicz

Doradca podatkowy iDesk Group

Absolwentka prawa oraz stosunków międzynarodowych, jest doradcą podatkowym oraz certyfikowanym głównym księgowym (certyfikat wydany przez Stowarzyszenie Księgowych w Polsce). W ramach praktyki zawodowej prowadzonej w ramach grupy spółek iDesk zajmuje się podatkową i księgową obsługą zagranicznych i krajowych podmiotów gospodarczych.

Zostaw odpowiedź